Bậc Thế tôn ấy là đạo sư của tôi
Y sẽ chứng đắc những pháp chưa chứng đắc. Ngài ghé vào nhà một người thợ gốm xin trú ngụ. Xin hiền giả (tiếng xưng hô với những vị tỳ kheo còn trẻ) hãy ngỏ lời với vị ấy, nếu ông ta đồng ý thì xin hiền giả cứ tự ý. Đức Thế tôn dùng âm thanh vi diệu như tiếng hót chim Ca lăng tần già để thuyết pháp cho vị tỳ kheo ấy; khích lệ ông, làm cho ông hoan hỉ phấn chấn với những lời pháp của Ngài, như thể được nếm vị cam lồ bạt tử.
V. Đức Thế tôn quán sát cử chỉ tỳ kheo thanh niên ấy, lấy làm chấp thuận. Gặp một vị tỳ kheo trẻ đang ngồi, Ngài hỏi: - Hiền giả, tôi muốn ở lại đây một đêm, có phiền gì cho người chăng? - Ồ thưa hiền giả, không có gì phiền. Đức Thế tôn thuyết pháp cho vị tỳ kheo ấy về cấu tạo của con người gồm bốn đại, năm uẩn, trong đó không có cái gì là ta hay của ta, toàn là những kết hợp vay từ bên ngoài, biến chuyển xoành xoạch để đi đến hoại diệt.
Cõi tục đồn rằng Ngài đã đạt chánh giác, được tôn xưng là Phật, Thế tôn. Ta hãy hỏi chuyện y".
- Này tỳ kheo, vì ngươi không biết nên không gọi là lỗi. Trái lại, mỗi khi trông thấy một vị tỳ kheo ở trong rừng, dưới gốc cây, thì dù vị ấy đang tựa gốc cây mà ngủ gục, Như Lai vẫn bằng lòng, nghĩ rằng: tỳ kheo này sau khi hết cơn buồn ngủ, có thể tiếp kiến tọa thiền không bị ai phá rối.
Thế tôn bèn trải thảm cỏ ngồi kiết già. Ngài nghĩ: "Thanh niên này có những cử chỉ tín thành. Ngài ngỏ lời với thợ gốm: - Này thợ gốm, tôi có thể nghỉ tại nhà người một đêm không? Thợ gốm nhìn Ngài đáp: - Sa môn muốn ở lại cũng được, nhưng đã có một vị đến trước cũng đang nghỉ tại đây.
Vị tỳ kheo cũng ngồi thiền đến quá nửa đêm. Xin Thế tôn cho con sám hối thiếu sót. Vì sao? Vì vị ấy có thể bị nữ giới, trẻ em, người lớn trong làng đến quấy quả, tán chuyện làm cho vị ấy không thể chứng đắc những pháp chưa chứng, và có thể thối thất những pháp đã chứng. Và Ngài mở lời: - Này bạn, nhân danh ai mà bạn đã tự gia đình, sống đời khất sĩ? Ai là thầy của bạn? Tỳ kheo đáp: - Ồ bạn ơi, có sa môn dòng tộc Thích Ca đã từ ngai rồng để trở nên một ẩn sĩ.
, Vị tỳ kheo không tham đắm, không ghét bỏ vì quán sát những cảm thọ ấy không phải là ta không phải của ta. Theo Chùa Phúc Lâm. Do nhận thức chân chính ấy, khi mắt tiếp xúc với sắc, tai với âm thanh v. V. Không ai biết đấy là Đấng giác ngộ, vì Ngài làm như một tỳ kheo thường ngày giản dị, không có tùy tùng thị giả.
Vị ấy có thái độ "huệ xả" (đánh tháo nhờ trí não), không còn vọng tưởng, được sự bất động. Vậy ta hãy thuyết pháp cho y". Ông sửa lại y, quỳ gối chắp tay bạch: - Bạch Thế tôn, con thật ngu si đã gọi Ngài là bạn.
Rồi Ngài dạy: - Hỡi khất sĩ, tôi sẽ giảng pháp cho bạn, hãy lắng nghe. - Vậy con người cao cả đó, đức Phật, Thế tôn ấy, hiện ở đâu? - Này bạn, có một thành thị ở phía Bắc gọi là Xá vệ, chính nơi đó đức Thế tôn đang ngự tòa.
- Được, bạn cứ nói đi. - Bạn có khi nào thấy Đấng Thế tôn ấy chưa? Bạn có nhận ra Ngài nếu gặp Ngài không? - Bạn ơi! Làm sao tôi có được cái diễm phúc ấy? Tôi chưa bao giờ trông thấy Ngài, chỉ mới nghe danh Ngài thôi. V. Tôi thích sống như Người. Ảnh minh họa. Tôi chưa được gặp Ngài thì làm sao nhận ra Ngài được? Đức Thế tôn nghĩ suy: "Thanh niên này đã nhân danh ta mà xuất gia.
Đức Thế tôn bước vào. Trong cuộc du hành chúng ta đang nói đến, khi đức Thế tôn đi ngang một làng nọ thì trời sẩm tối. Một mùa an cư, sau khi mãn hạ, đức Thế tôn du hành một mình thăm viếng các trú xứ của những tỳ kheo, để biết lối sống của họ, việc tu hành lui tới của họ.
Chính nhân những cuộc du hành này mà có lần Ngài đã tâm sự với thị giả Nàgita: - Này Nàgita, mỗi khi đi ngang một làng mạc mà thấy một am cốc của tỳ kheo, thì dù vị ấy đang ráo riết thiền tọa, Như Lai cũng không chấp nhận về trú xứ của vị ấy.
Khi dứt được những vọng tưởng như vậy, vị tỳ kheo ấy được gọi là ẩn sĩ tịch tịnh. Lời bàn: Qua giai thoại này, ta thấy rõ khi vị tỳ kheo lắng nghe đức Phật và lãnh hội lời dạy của Ngài, ông không biết người đang nói với mình là ai, đấy là giáo lý của ai, nhưng ông thấy được chân lý qua những lời dạy ấy. Chính nhân danh Con Người cao cả đó mà tôi đã xuất gia. Nhưng chính nhờ Ngài mà tôi bỏ tục xuất gia, sống đời không nhà.
Nhà thợ gốm rất rộng. Nghe xong thời pháp của Thế tôn, vị tỳ kheo biết ngay đấy chính là Đấng A La Hán chánh đẳng giác ông đang hâm mộ tôn thờ.
