Đã gọi là sáng tạo là phải hư cấu
Ở ngoài đời. Cuốn sách đã được tái bản trên chục lần. Anh Đức kể: Khi ông đang ngồi đánh máy bản thảo tiểu thuyết "Hòn Đất" để gửi ra Bắc thì cũng vừa lúc Lê Anh Xuân (tên thật là Ca Lê Hiến) đến thăm. Đó là chị Sứ". Với sự ra đời của "Hòn Đất". Xoay quanh trục chính là cuộc chiến giữa một bên gồm gần hai nghìn lính Mỹ. Mang tiếng nhà phê bình nhưng ông không mấy khi động bút viết về một tập văn xuôi.
Nhà văn không thể chỉ làm mỗi động tác là bê nguyên mọi thứ trong đời thực. Tới mùa đông năm ấy. Sau buổi "Đọc truyện…". Năm ấy (1957). Hiếm. Thực tế. Năm 1966. Thắp hương hoài tưởng. Là một cán bộ miền Nam tụ hợp. Nhà văn Anh Đức thời kỳ viết "Hòn Đất".
"Vốn tính kĩ càng và thận trọng. Tỉnh An Giang nhưng nhiều năm tháng sống. Hiến sửa bản đánh máy rất kỹ" - Anh Đức cho biết. Nhà văn Anh Đức bắt đầu viết "Hòn Đất" từ cuối năm 1964. Nếu chỉ gói gọn trong một truyện ngắn thì… hơi phí.
Đa phần đều cho biết. NXB Hội Nhà văn. Vậy mà. Điều lạ là. Kết quả. Tuy nhiên. Từ khi ra đời tới nay. Hy sinh của những con người cụ thể trong đời thực đã được điển hình hóa thành công. Đó là cuốn tiểu thuyết "Hòn Đất" và tập truyện ngắn. Chưa nói đó lại là một cuốn tiểu thuyết. Bút ký "Bức thư Cà Mau". Về phía những người cầm bút. Tới đầu năm 1965 thì cuốn tiểu thuyết được hoàn thành và NXB văn học ở Hà Nội đã cho ấn hành cuốn sách trong năm 1966.
Hoài Thanh là một chuyên gia trong việc bình thơ. Nghe đài đọc truyện. Năm 2012. Nếu không có tình huống quân địch ở Hòn Đất bất thần nhận được lệnh rút về Tri Tôn thì hẳn việc nương náu trong hang đá của quân ta sẽ vào tình thế rất nguy ngập (hậu quả sẽ khôn cùng tai hại nếu địch dùng hơi độc hoặc cho lấp cửa hang).
Gắn bó và hy sinh tại Hòn Đất (Kiên Giang) nên được người dân nơi đây coi như người con cật ruột của quê hương mình. Lãnh đạo huyện Hòn Đất đã trọng thể làm lễ giỗ lần thứ 50 cho liệt sĩ Phan Thị Ràng. Tác giả trẻ đã nhận được nhiều phản hồi tốt từ phía thính giả.
Được biết. Truyện dựa trên lời kể về cuộc sống chiến đấu đầy dũng cảm nhưng cũng lắm mất mát. Song mới đầu. Đây cũng là lần đầu tiên các nhà văn ta có một cuốn tiểu thuyết trực tiếp viết về cuộc tranh đấu chống Mỹ của cán bộ. Tính đến nay. Nếu như ở ngoài đời. Điều này cho thấy sự yêu mến của mọi người đối với chị Ràng và cũng cho thấy sức mạnh của văn học khi những tấm gương đấu tranh.
Tác giả muốn từ đó đại quát lên thành cuộc chống chọi chung của cả miền Nam. Ông xin cơ quan cho nghỉ chế độ ba tháng để tập hợp vào việc "nâng cấp" truyện ngắn nói trên thành… tiểu thuyết. Ông đã viết và ngòi bút nổi danh điềm đạm của ông đã không ngần ngại xướng lên ngay từ cái tên bài: "Hòn Đất.
Với Hội Nhà văn. Nữ nhân vật chính của cuốn tiểu thuyết - người trên giường bệnh đã kể cho tác giả trẻ nghe đoạn đời đã qua của mình - có tên thật là Huỳnh thì trong tiểu thuyết. Vào thời khắc bấy giờ là hoàn toàn cấp thiết. Phải tái giá - là những điều không đúng với thực tiễn). Đó là việc tác giả cho các nhân vật của mình rút vào hang đá và tỏ ra hào hứng khi trình bày cuộc chiến địch - ta diễn ra tại đây.
2002). Sau sự kiện này. Nhà thơ Lê Anh Xuân chính là người trước nhất dự soát lỗi bản thảo. Huyện Tri Tôn. Đội viên và đồng bào miền Nam. Dịch giả của những cuốn sách này - theo như chính Anh Đức từng có lần tổng kết - đa phần lại là… nữ giới.
Lê Anh Xuân đã ngồi chỉnh bản thảo giùm Anh Đức. Em ruột Anh hùng - liệt sĩ Phan Thị Ràng thì không giống như điều nhà văn Anh Đức viết trong "Hòn Đất" (chị Sứ đã có chồng có con; chồng đi tập kết.
Mặc dù rất xúc động với một số tình tiết được nêu trong "Một chuyện chép ở bệnh viện". Nhà văn trẻ còn tranh thủ viết truyện ngắn cho một số tờ báo.
Một quyển truyện hay". Anh Đức còn là một trong những hội viên sáng lập (ông có mặt ngay từ Đại hội thành lập Hội).
Bên cạnh rất nhiều lời khen ngợi. Liền lúc nhà văn Anh Đức có hai tác phẩm được trao tặng Giải thưởng văn nghệ Nguyễn Đình Chiểu - Giải thưởng của Ủy ban Trung ương chiến trận Dân tộc phóng thích Miền Nam. Song trong "Lời nói đầu" viết cho một lần tái bản "Hòn Đất" cũng không quên khẳng định: "Tôi đã rút ra từ nhiều mẫu người con gái miền Nam anh hùng quật cường trung hậu cáng đáng để đúc lại thành một người.
Không rõ Anh Đức có nhìn giả vờ ấy không" - Vấn đề Hoài Thanh đặt ra. Như trường hợp dịch giả Maria Kasen ở Ukraine. Cũng có ý kiến cho rằng. Và ông mừng rằng. Tại căn cứ của Hội Văn nghệ Giải phóng Miền Nam đóng tại một cánh rừng già thuộc Đông Nam Bộ. Anh Đức còn rất trẻ. Dài tầm 20 trang. Thấy lời khuyên chí lý. Một trong những truyện ngắn Anh Đức viết thời kỳ này có tên gọi "Người chị".
Dịch giả Harsanyi Eva ở Hungary…. Ngụy với các loại vũ khí tối tân. Song chẳng thể phủ nhận "Hòn Đất" là một cuốn tiểu thuyết hấp dẫn. Rưa rứa trường hợp chị Tư Hậu. Trung Quốc. Ở tuổi 31. Các nữ thanh niên đến đặt hoa. Ông Mai Dương. Theo ông Phan Văn Mỳ. Pháp. Nhật Bản… vv…. Hoài Thanh cũng không quên chỉ ra một chi tiết mà ông gọi là "sơ ý".
Bộ phim "Chị Tư Hậu" với việc nghệ sĩ Trà Giang thủ vai nữ chính được sản xuất sau đó mấy năm đã tiếp thêm sức đưa tiếng tăm chị Tư Hậu đến với đông đảo đồng bào trong nước. Công tác tại Đài ngôn ngữ Việt Nam. Thô mộc. "Một chuyện chép ở bệnh viện" ra đời.
Nếu không nói là rất hiếm có cuốn sách nào mà tác giả của "Thi nhân Việt Nam" lại biểu thị ngay thái độ của mình bằng một cái tên như thế.
Địch đã phải thoái lui. Đức. Mặc dù nhận nguyên mẫu của chị Sứ chính là Anh hùng - liệt sĩ Phan Thị Ràng.
Anh Đức không gửi "Người chị" để đăng báo nữa. Cốt truyện hay nhưng với một nội dung như vậy. Nhà phê bình văn chương Hoài Thanh đã có bài viết riêng dành cho Anh Đức và tiểu thuyết "Hòn Đất". Tác giả đã biểu hiện là một người có tài dựng truyện; biết phá hoang những cảnh huống giàu kịch tính; các đoạn hội thoại cũng rất sinh động… có nhẽ đó là lý do khiến "Hòn Đất" ngay từ khi ra đời đã chinh phục được đông đảo độc giả ở cả hai miền Nam - Bắc.
Một bên chỉ có mười mấy người với khí giới thô sơ bị vây hãm trong một hang đá. Mặc dầu trong hành văn vẫn còn những chỗ qua loa. Viết bài cho đài. Chính vì tinh thần được thiên chức của mình nên ngoài việc biên tập.
Tôi có thắc mắc gì đâu!" (xin xem cuốn "Truyện ngắn và bút ký" của Anh Đức. Không dừng ở đó. Chúng ta đều biết. Bản thân chồng chị. Ở Hòn Đất hiện có ngôi mộ của "chị Sứ" - Phan Thị Ràng và đây là một địa chỉ liền được các em học trò. Lại nhớ tới một nhận xét của nhà phê bình văn học Hoài Thanh: "Chúng ta đều yêu mến hết sức người con gái này của đất Hòn.
Đó là Anh hùng - liệt sĩ Lê Thị Ràng. Mới 22 tuổi. Chị được lấy tên là Tư Hậu. Chị Sứ - nhân vật nữ chính trong tiểu thuyết "Hòn Đất" cũng được tác giả xây dựng từ một nguyên mẫu có thực trong đời. Hẳn nhiên. Cái tài của tác giả "Hòn Đất" là ở chỗ ấy. Nhưng không biết vì sao chúng ta cũng như người trong truyện đều cảm thấy tình mến của mình vẫn còn chưa đủ".
Chị ở lại nuôi con nhỏ). Trong bài viết "Nhớ Lê Anh Xuân" (in trong tập "Truyện ngắn và bút ký"). Tự mình dồn mình vào thế nguy hiểm.
Tiện tay. Vậy mà sau 8 ngày đọ sức. Bản thân nhà văn Anh Đức. Tây Ban Nha. Do chưa hiểu lắm về nguyên lý sáng tạo nên có lúc chị Huỳnh đã có ý trách tác giả cuốn sách sao lại "tai hoạ" ra những điều "không có thật" về chị như thế (chẳng hạn như chuyện chị góa chồng.
Người có thời kỳ làm chủ toạ chiến trường đất nước tỉnh Khánh Hòa cũng từng "an ủi" vợ: "Viết chuyện phải vậy chớ… Mà cậu ấy đã đổi tên mình rồi chớ có để tên thật đâu.
"Sơ ý chính về phía ta là chuyện rút vào hang. Song rồi chị cũng hiểu và cảm thông với nhà văn. Bi thương của một nữ cán bộ miền Nam tụ tập. "Hòn Đất" - như chính Anh Đức cho biết - đề cập tới những sự kiện có thật xảy ra tại huyện Hòn Đất thời kỳ Mỹ - ngụy tiến hành càn quét đánh phá các vùng phóng thích được hình thành sau Đồng Khởi.
Đã được dịch ra nhiều thứ tiếng: Nga. Vì nhận thức được tác động to lớn của cuốn tiểu thuyết đối với cuộc chống chọi chống Mỹ của nhân dân ta nên khi đọc "Hòn Đất". Với Anh Đức. Anh. Tôi ở trong này. Đã được phát trên buổi "Đọc truyện đêm khuya" của Đài ngôn ngữ Việt Nam. Chị Ràng sinh năm 1937 tại xã Lương Phi. Câu chuyện về cuộc thế chị Huỳnh thành ra cũng được nhiều người quan hoài hơn.
Chị gái ông chưa hề lập gia đình (hai người mới chỉ hứa hôn) và nên chi cũng không có chuyện có con nhỏ. Lúc đó. Họ rất xúc động.
