Và như dìm của giới chuyên môn, sau 10 năm, đến giờ, vẫn chưa có thầy nội nào đủ sức huấn luyện những Đại KTQT như Liêm hay Sơn
Anh đã vượt qua mất mát riêng tư, chí thú tập luyện và thi đấu thay vì thái độ tiếp cận được chăng hay chớ, thậm chí tiêu cực như trước. Nguyễn Ngọc Trường Sơn thi đấu tại giải cờ vua Qin Huangdao mở rộng 2011 9 tuổi trên đỉnh Thế giới, 23 tuổi ngoài Top 100 Không phải Quang Liêm hay Thanh Trang, chính Trường Sơn mới là kỳ thủ có tố chất nhất và khởi hành điểm tốt nhất của làng cờ vua Việt.
Có những lúc chính bản thân Sơn cùng làng cờ Việt Nam nản đến mức gần như buông xuôi. Với bệ phóng tiệt như thế, những tưởng Sơn sẽ sớm nhập nhóm kỳ thủ hàng đầu thế giới (ít ra cũng không kém Quang Liêm hiện giờ) thì anh đột ngột chìm nghỉm.
Thêm 4 năm ăn, tập cốt tử trong nước, song chỉ cần một chuyến tập huấn tại “lò” của HLV Hoàng Minh Chương trên đất Hungary, Sơn đã đạt chuẩn Đại Kiện tướng quốc tế (KTQT) và trở thành kỳ thủ trẻ thứ 2 lịch sử môn cờ vua thế giới chạm ngưỡng danh giá đó, khi mới 14 tuổi 10 tháng.
“Việt Nam không có HLV nào đủ trình dạy Đại KTQT như tôi”. Nếu được dẫn dắt bởi các chuyên gia ngoại, rất có thể Sơn đã đạt tới một tầm mức khác.
Không phải Sơn không đủ khả năng vươn cao, nhưng anh đã đánh mất cơ hội một phần vì cá tính dị biệt, tình cảnh gia đình có trớ trêu riêng và quan yếu nhất là không được đầu tư đến nơi đến chốn.
Đây là lời phát biểu của Trường Sơn cách đây 10 năm. Nhiều khả năng ngay trong năm nay, Sơn sẽ lọt vào Top 100 thế giới.
Sơn loay hoay, trầy trật trong nhiều năm ròng chẳng thể bứt lên, thậm chí không lọt vào nổi Top 100 kỳ thủ nam hàng đầu thế giới. Là một tài năng bẩm sinh, nên chỉ cần khi Sơn tụ hợp cao độ trở lại, anh tức tốc lấy lại được vị thế, phong thái, nhất là khi được quan hoài đầu tư nhiều hơn trước.
Điều này có thể thấy rõ trong 2 năm trở lại đây, khi Sơn luôn xuất sắc trong vai trụ cột số 2 sau Quang Liêm, giúp ĐTVN giành hàng loạt chiến tích tại SEA Games, các giải châu Á. Không chỉ là bồ, Thảo Nguyên đã trở thành một chỗ dựa, động lực ý thức mang tính quyết định để Sơn quyết tâm làm lại “nghiệp cờ”
Năm 2000, khi mới hơn 9 tuổi, anh đã giành chức Vô địch Giải Trẻ thế giới với sự sáng tạo, tính đột phá đến mức huyền thoại làng cờ Anatoly Karpov phải thốt lên hai từ: Thần đồng.
Hơn tuổi song so với Sơn trên Đội tuyển, Nguyên lại là “tân binh”. Thảo Nguyên luôn thấu hiểu những khó khăn, nỗi niềm của Sơn phúc tinh là người đep Thật may mắn cho chính Sơn và cả cờ vua Việt Nam, đúng lúc nguy kịch nhất của anh một vị phúc tinh đã xuất hiện, với người đồng đội nữ trong ĐTQG Phạm Lê Thảo Nguyên - cô gái đất Cần Thơ mà hồi đầu anh vẫn kêu bằng “chị” do hơn mình tới 3 tuổi.
Nó biểu hiện cá tính dị biệt, phần nào đó “ngông” của Sơn. Nhiều năm nay, cũng chỉ có Sơn mới “dám” liên tiếp bỏ dự tranh các giải quốc nội, với lý do không nâng cao được trình độ và tiền thưởng quá thấp. Rất ưa khi “vị Cứu tinh” Thảo Nguyên giờ cũng đã vươn lên thành nữ kỳ thủ số 1 của Việt Nam.
Hai người thân và hợp nhau ngay, trở nên bạn thân, nhất là khi Nguyên đã luôn thấu hiểu những khó khăn, nỗi niềm của Sơn.
Thật khó tin, một thiên tài hiếm có như Sơn trong nhiều năm chỉ lẩn quẩn trong nước rồi chờ dự 3-4 giải quốc tế theo kế hoạch thời kì và tài chính hạn hẹp. Thế rồi, qua các đợt tập huấn và thi đấu, ngồi trải hết tâm sức bên bàn cờ, thật thiên nhiên cả hai yêu nhau lúc nào chẳng hay.
Rõ ràng không thể lấy lại được nhịp, khả năng phát triển đỉnh cao đã mất, song ít ra sự hồi sinh của Sơn cũng đã giúp cho cờ vua Việt Nam có một “mũi nhọn” tiếp cận thứ hạng hàng đầu thế giới. Xuyến Chi. Cũng năm ấy, thiên tài trẻ quê Kiên Giang đã trở thành VĐV trẻ nhất trong lịch sử tham dự Đại hội TDTT toàn quốc.
Có lẽ cách tiếp cận này là một căn nguyên khiến Sơn sau đó sao nhãng với nghiệp cờ. Tuy nhiên, quan trọng hơn là nó phản ảnh rất đúng thực tiễn của cờ vua Việt Nam. Tại chính nơi đây, tân binh “chị” đã luôn được “em” cựu binh nồng hậu tương trợ.
